Dzieje Katedry Historii Literatury Staropolskiej w Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego sięgają swymi korzeniami końca w. XVIII. W r. 1782 utworzono mianowicie w ówczesnej Szkole Głównej Koronnej czyli w dzisiejszym Uniwersytecie Jagiellońskim katedrę literatury (zwano ją też "katedrą wymowy"), która faktycznie zajmowała się naukowo i dydaktycznie poetyką i retoryką łacińską. Utrzymywano więc w ten sposób ciągłość tradycji wywodzącej się z w. XV, kiedy w r. 1406 powstała w Akademii Krakowskiej katedra gramatyki i retoryki. W w. XIX i XX Katedra Historii Literatury Polskiej, która wchodziła w skład Wydziału Filozoficznego, następnie Wydziału Humanistycznego, wreszcie od r. 1951 obecnego Wydziału Filologicznego. Kierowali nią wybitni polscy humaniści, m.in. Stanisław Tarnowski, Józef Kallenbach, Ignacy Chrzanowski, Stanisław Pigoń i Stefan Kołaczkowski, po wojnie zaś Stanisław Łempicki, Juliusz Kleiner i Henryk Markiewicz. W następnych latach zreorganizowano strukturę polonistyki w Uniwersytecie Jagiellońskim. Powstał mianowicie Instytut Filologii Polskiej (przekształcony w obecny Wydział Polonistyki) złożony z kilkunastu katedr, w tym Katedrę Historii Literatury Staropolskiej. Katedrą tą kierował przez wiele lat, aż do chwili przejścia na emeryturę prof. Tadeusz Ulewicz, następnie prof. Julian Maślanka i prof. Wacław Woźnowski. Od r. 2000 do 2016 roku kierował Katedrą prof. Andrzej Borowski, a od 2016 roku kierownikiem katedry jest prof. Jakub Niedźwiedź.